Geçmişten bugüne toprakla, çiftçilik ile uğraşmayı seven ve
bunu da oldukça iyi yapan bir milletiz. Soğan
nasıl yetiştirilir sorusundan tarla sürümünün nasıl olması gerektiğine,
kullanılan gübre çeşitlerinden iklim özelliklerinin fidanlar üzerindeki
etkisine kadar bu işi çözen çiftçilerimiz var. Bu işe henüz yeni başlayacak
olanlar için ise bir kaynak görevi görecek olan bu yazıyı okuyup soğan nasıl yetiştirilir? Hangi ortamlarda yetiştirilir hep beraber öğrenelim.
Soğan Tohumunun Ekimi Ve Çimlendirilmesi
Soğan tohumunun ekilmesi için tavsiye dilen zaman dilimleri
genellikle İlkbahar, Sonbahar ve Yaz aylarıdır. Soğan nasıl yetiştirilir sorusunun cevabından önce tohumunun hangi
yapıda olması gerektiği, iklim koşullarının nasıl olması gerektiği
öğrenilmelidir. Soğan tohumunun kaliteli olması ve doğru bir şekilde ekiminin
yapılması hasadın verimliliğini yükselteceği gibi ürünün niteliğini de
arttıracaktır. Soğan tohumunun ekimi esnasında derinliğin 0,5-1cm, sıralar
üzeri 5-8cm olmasına dikkat edilmelidir.
Soğan Ekimi İçin En Verimli İklim
Soğan nasıl
yetiştirilir öğrenirken iklim koşulları daima göz önünde bulundurulmalıdır.
Her sebze ve meyvenin verimliliğini arttıran iklim koşulları vardır. Soğan nasıl yetiştirilir öğrenirken de
bu soğan ekimi için uygun iklim koşullarını öğrenmekte fayda var.
Soğan gündüzleri sıcak ve kurak, geceleri ise serin olan
karasal iklimi sever. Yağışlı bir ilkbahar mevsimi yine soğanın verimini
arttıran mevsimsel özelliklerden bir tanesidir. Soğan, yetişmeye ve tutunmaya
başladığı dönemde sıcak havaya karşı dayanıklıdır lakin yaprak ve kök tarafının
gelişimi esnasında serin bir iklim ister. Bu sebepledir ki soğan serin iklime
sahip bölgelerde her zaman daha verimli ve nitelikli yetişir. Yaprak ve kök
gelişiminin başladığı dönemde soğanın ihtiyaç duyduğu sıcaklık 12 ila 13 derece
arasındadır.
Bu evreyi atlatarak baş bağlama dönemine geldiğinde ise
artık sıcak bir hava ister soğan. İhtiyaç duyduğu sıcaklık değerleri ortalama
olarak 18-20 derece arasındadır. Soğan başları olgunlaşmaya başladığında ise bu
sıcaklık değeri 23-27 derece arasına kadar çıkar. Bu dönemde soğanın
verimliliğini arttıran bir diğer unsur ise ışık alma süresi yani günün
uzunluğudur. Soğan nasıl yetiştirilir
öğrenmek kolay olmamakla birlikte birçok hususa dikkat edilmelidir. İklim
gereklilikleri böyledir. Gelim şimdi hep birlikte uygun toprak ve gübreleme
nasıl olur onu öğrenelim.
Soğan Yetiştiriciliğinde Uygun Gübreleme Ve Toprak
Soğan nasıl
yetiştirilir öğrenirken dikkat edeceğimiz bir diğer nokta gübreleme ve
toprağın niteliğidir. Soğan, bünyesinde bolca besin bulunduran hafif bünyeli
toprakların bitkisidir. Humus bakımından zengin topraklar soğan ekiminin
verimliliğini arttıracaktır. Burada önemli olan bir diğer nokta ise soğanın
toprak asitliğinin Ph6 ila ph6,5 arası olmasıdır.
Soğan ekiminin verimliliğini arttıran veya düşüren
faktörlerden bir tanesi de aynı tarlada üst üste ekimin yapılmasıdır. Soğan
yetiştiriciliğinde aynı tarlada üst üste ekim yapmanız verimi düşürecektir.
Ekimi yapacak olduğunu tarla Sonbahar mevsiminde bir veya iki defa sürülmeli ve
sürüldüğü şekilde tezekli olarak havalandırmaya bırakılmalıdır.
Soğan ekiminin yapılacağı tarlaya aynı yıl içinde çiftlik
gübresi verilmesi genellikle tavsiye edilmezken toprak analizi yapılarak
tarlanın 8-10 cm derinine fosfor ve potasyum vermekte fayda olduğu
bilinmektedir. Toprak ve gübre konusunda da yeterli bilgiye sahip olduğunuza
göre şimdi soğan nasıl yetiştirilir sorusuna geçebiliriz.
Soğan Nasıl Yetiştirilir
Aslında yukarıdaki evreleri öğrendiğiniz takdirde soğan nasıl yetiştirilir sorusunun
yarısını öğrenmiş bulunuyorsanız. Ekim öncesi hazırlık soğan yetiştiriciliğinin
neredeyse yarısını oluşturmaktadır. Soğan
nasıl yetiştirilir öğrenmek
isteyenler bilmesi gereken bir diğer konu ise soğan yetiştiriciliğinin iki
farklı sınıfının olmasıdır. Birincisi doğrudan tohum ile üretim yapmak bu türe
aynı zamanda arpacık ile üretimde denir. Diğeri ise fide ile yani tepsi soğanı
şeklinde üretim yapmaktır.
Arpacık İle Soğan Yetiştiriciliği
Soğan nasıl
yetiştirilir sorusunun cevabını verirken altı çizilmesi gereken en önemli
gereksinimlerden birisi toprak seçimidir. Her iki yetiştiricilik türünde de
toprak seçimi önemli bir yer tutmaktadır. Arpacık üretim şekli için genellikle
120 cm genişliğinde tahtalar hazır hale getirilir ve tahtalar arası mesafe 40
cm olmalıdır.
Hava koşulları dikkate alınarak ekimler Şubat veya Mart
aylarında yapılmalı ve tohumlar özenle serpilmeli veya çizi çekilerek özenle
toprakla buluşturulmalıdır. Dekar başına gereken tohum miktarı ortalama 2-3 kg
kadardır. Tohumların ekiminin ardından 10-15 gün sonra çimenlenmenin başladığı
görülür. Çimenlenme evresi başladıktan sonra sürekli olarak tarlanın bakımını
yapmanız tarlada çıkan yabancı otları temizlemeniz gerekmektedir. Tarlanın
verimliliğini de bu şekilde korumuş olacaksınız.
Tohum ekiminin üzerinden 5-6 ay geçtikten sonra arpacıklar
söküme gelir. Soğan yapraklarının sararmış olması hasat zamanının geldiğinin
işaretçisidir. Burada dikkat edilmesi gereken bir diğer şey hasadın kuru havada
yapılmasıdır. Arpacıklar toplanıldıktan sonra 2-3 kurutulmak için bırakılmalı
ve sonrasında uygun bir depolama yöntemi ile muhafaza edilmelidir. 1 dekar
alandan ortalama alacağınız hasat miktarı 1-1,5 ton arasındadır. Soğan nasıl yetiştirilir sorusunun bir
diğer şeklide fide ile üretimdir. Onu da aşağıdan okuyabilirsiniz.
Fide İle Soğan Yetiştiriciliği
Soğan nasıl
yetiştirilir sorusuna verilebilecek bir diğer üretim şeklide fide ile
üretim yapmaktır. Özellikle tohumun değerli olduğu durumlarda kullanılan bu
yöntem direk tohum ekimi yapılan yönteme kıyasla kısmen daha masraflı
olacaktır. Ekim için hazırlanan alana metre kareye 25 gram düşecek şekilde
tohumlar serpilir. Tohumlama çalışmasından sonra sürekli olarak alanda
çıkabilecek yabancı otlara karşı önlem alınmalı, çıkanlar temizlenmelidir.
Düzenli olarak sulanmasına dikkat edilmelidir. Soğan sineği mahsulünüze sorun
çıkartabilecek bir böcek çeşidi olmakla birlikte ziraatçılar yardımı ile bu
sinek çeşidi ile mücadele etmek mümkündür. Sonrasında fideleriniz 0,5-0,7 cm
gövde kalınlığına ulaştığında dikime hazır hale gelmiş demektir. Düzenli
aralıklar ve sıra mesafeleri belirlendikten sonra dikimi yapılabilir.
Bu yazımızda soğan
nasıl yetiştirilir? Soğan için uygun iklim ve hava koşulları nelerdir?
Tarla nasıl olmalıdır ve gübreleme nasıl olmalıdır? Sorularının cevaplarını
verdik. Tüm bu yapmanız gerekenlerin yanında unutmayın emek olmadan ekmek
olmaz. Her şeyden önce bu işe girişecekseniz emek vermeniz gerektiğini
unutmayın.